عبدالله بن عروه غفاریعبدالله بن عُروة غَفّاری یکی از شهدای کربلا است. ۱ - نام پدر عبداللهبرخی نام پدر او را ابی‌عروه و عزوده و غزوه [۳]
آرامگاههاى خاندان پاك پيامبر صلى الله عليه و آله، ترجمه عبدالعلی صاحبی، ج۱، ص۲۳۶.
نیز گفته‌اند.عبدالله و عبدالرحمان فرزندان عَزْرَه -عُرْوَه- از یاران امام حسین علیه السلام بودند. [۵]
تنقیح المقال، عبدالله مامقانی، ج۲، ص۱۴۶.
در تنقیح المقال [۶]
تنقیح المقال، عبدالله مامقانی، ج۲، ص۱۴۶.
آمده است: در نسخه معتمد و مصحح رجال شیخ «عروه» آمده است؛ و این درست است، زیرا هیچ کس عبدالله و عبدالرحمن فرزندان «عزره» را از اصحاب امام حسین علیه السلام نشمرده است. همه کتاب‌های سیره و مقاتل، عبدالله و عبدالرحمان بن عروة بن عراق غفاری را از شهیدان کربلا دانسته‌اند، همان‌طور که در زیارت ناحیه نیز آمده است. جدّ آنها، حرّاق، از اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام بود؛ و در سه جنگ -جمل، صفین و نهروان- با آن حضرت شرکت داشت. عبدالله و عبدالرحمان از بزرگان، شجاعان و افراد بانفوذ کوفه بودند و در کربلا به کاروان امام حسین علیه السلام پیوستند. [۸]
تنقیح المقال، عبدالله مامقانی، ج۲، ص۱۹۸.
[۹]
تنقیح المقال، عبدالله مامقانی، ج۲، ص ۱۴۶.
۲ - حضور در کربلاآنگاه که یاران امام حسین علیه السلام مشاهده کردند شمار دشمن زیاد گردیده و قدرت دفاع از خویش و امام علیه السلام را ندارند، برای کشته شدن در حضور آن حضرت پیشی می‌جستند. عبدالله و عبدالرحمن نزد امام علیه السلام آمدند و عرض کردند: درود بر تو، دشمن ما و شما را در میان گرفته است و ما دوست داریم در پیش روی شما کشته شویم و دشمن را از شما باز داریم و از شما دفاع کنیم. حضرت علیه السلام فرمود: آفرین بر شما نزدیک شوید. آن دو به امام علیه السلام نزدیک شدند و در کنارش به جنگ پرداختند . ۳ - رجز عبدالله در عاشورایکی از عبدالله و عبدالرحمان چنین رجز می‌خواند: قَدْ عَلِمْتْ حَقّاً بَنُو غَفّارِ • وَخِنْدِفٌ بَعْدَ بَنی نَزارِ لَنَصْرِ بَنَّ مَعْشَرَ الفُّجار • بِکلِّ غَضْبٍ صارمَ بِتَّار یا قَوْمُ ذودوا عَنْ بنی الاحْرارِ • بالمَشْرَفِی والقَنَا الخَطّارِ [۱۳]
وسیلة الدارین، موسوی زنجانی، ج۱، ص۲۲۱.
-قبیله‌های- غفار و خندف و نیز بنی‌نزار به حق می‌دانند که ما با شمشیر برّان بر گروه بدکاران ضربه می‌زنیم. ای قوم! با شمشیر و نیزه از فرزندان آزادگان دفاع کنید. ۴ - شهادت عبداللهنقل است که آن دو برادر هنگام آمدن نزد امام علیه السلام گریان بودند. حضرت پرسید:برادرزادگانم سبب گریه شما چیست؟ به خدا آرزو دارم که ساعتی دیگر دیده‌های شما -به نعمت‌های پروردگار- روشن گردد. آن دو عرض کردند: جانمان به فدایت، به حال خویش نمی‌گرییم، بلکه گریه ما برای شما است که می‌بینیم دشمن شما را احاطه نموده و ما نمی‌توانیم سودی به شما برسانیم. امام فرمود: برادرزادگانم خدا به شما پاداش پرهیزکاران عطا فرماید. آن دو با امام علیه السلام وداع کرده به میدان رفتند و رجز خواندند و جنگیدند تا به شهادت رسیدند. [۱۵]
مقتل الحسین، خوارزمی ج۲، ص۲۷.
[۱۶]
تنقیح المقال، عبدالله مامقانی، ج۲، ص۱۴۲.
[۱۷]
فرسان الهیجاء، ذبیح الله محلاتی، ج۱، ص۲۳۳- ۲۳۴.
در این کتاب آمده است: یکی از آنها یک بیت شعر را می‌خواند و دیگری آن را تکمیل می‌کرد. به روایتی شهادت عبدالله در حمله نخست روی داده است. ۵ - زیارتنامه عبداللهدر زیارت ناحیه مقدسه بر آنان چنین درود فرستاده شده است: السّلامُ عَلی عبدالله و عبدالرحمن ابنی عروة بن حَرّاقٍ الغَّفاریین . . ۶ - پانویس
۷ - منبعپژوهشی پیرامون شهدای کربلا، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۲۳۶- ۲۳۷. |